Indian Students Abroad: છેલ્લા દાયકામાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓમાં વિદેશમાં અભ્યાસ કરવાનું વધુને વધુ લોકપ્રિય બન્યું છે. મોટાભાગના વિદ્યાર્થીઓ અમેરિકા, બ્રિટન અને કેનેડા જેવા દેશોમાં અભ્યાસ માટે જાય છે. જોકે, સરકારી આંકડા કંઈક અલગ જ ચિત્ર રજૂ કરી રહ્યા છે. બ્યુરો ઓફ ઇમિગ્રેશનના ડેટા અનુસાર, 2024 માં વિદેશ જતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં મોટો ઘટાડો થયો છે. સૌથી ઓછા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ કેનેડા, બ્રિટન અને અમેરિકામાં અભ્યાસ માટે પહોંચ્યા છે.
બ્યુરો ઓફ ઇમિગ્રેશનના ડેટા દર્શાવે છે કે 2024 માં આ ત્રણ દેશોમાં જતા વિદેશી વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં 27%નો ઘટાડો થયો છે. આના મુખ્ય કારણોમાં કડક વિઝા નિયમો, શિક્ષણનો વધતો ખર્ચ, વિઝા અસ્વીકાર દરમાં વધારો અને રાજદ્વારી તણાવનો સમાવેશ થાય છે. અહીં નોંધનીય વાત એ છે કે કેટલાક દેશો એવા છે જ્યાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે. આમાં રશિયા, જર્મની અને ઉઝબેકિસ્તાનનો સમાવેશ થાય છે. અહીં અભ્યાસ કરવા જતા મોટાભાગના વિદ્યાર્થીઓ તબીબી શિક્ષણ મેળવવા જાય છે.
વિદેશમાં વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં કેટલો ઘટાડો થયો?
માહિતી અનુસાર, કેનેડા, બ્રિટન અને અમેરિકામાં અભ્યાસ કરવા જતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં એક વર્ષમાં 1,64,370નો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. ફક્ત કેનેડામાં જ ભારતીય વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં 41%નો ઘટાડો થયો છે. ૨૦૨૩માં વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા ૨,૩૩,૫૩૨ હતી, જે ૨૦૨૪માં ઘટીને ૧,૩૭,૬૦૮ થઈ ગઈ. ૨૦૨૩માં અમેરિકામાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા ૨,૩૪,૪૭૩ હતી, જે ૨૦૨૪માં ૧૩% ઘટીને ૨,૦૪,૦૫૮ થશે. બ્રિટનમાં વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં 27%નો ઘટાડો થયો છે. ૨૦૨૩માં અહીં ૧,૩૬,૯૨૧ વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ કરતા હતા, જે ૨૦૨૪માં ઘટીને ૯૮,૮૯૦ થઈ ગયા.
ઓસ્ટ્રેલિયામાં અભ્યાસ કરવા જતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં પણ ઝડપથી ઘટાડો થયો છે. ૨૦૨૩માં અહીં ૭૮,૦૯૩ વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ કરતા હતા, જેની સંખ્યા ૨૦૨૪માં ઘટીને ૬૮,૫૭૨ થઈ ગઈ. ચીનમાં પણ આવો જ ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. ૨૦૨૨માં અહીં ૧૯૬૭ વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ કરતા હતા, જે ૨૦૨૩માં વધીને ૭૨૭૯ થયા, પરંતુ પછી ૨૦૨૪માં ઘટીને ૪૯૭૮ થયા. વિવિધ દેશોમાં અભ્યાસ કરવા જતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં ઘટાડો થવાને કારણે વિદેશમાં વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા ઘટી છે. ૨૦૨૩માં ૮,૯૨,૯૮૯ વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ કરતા હતા, પરંતુ ૨૦૨૪માં આ સંખ્યા ૧૫% ઘટીને ૭,૫૯,૦૬૪ થઈ ગઈ છે.