Govt Teacher Recruitment 2025: સુપ્રીમ કોર્ટે તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને ખાસ બાળકો માટે શિક્ષકોની મંજૂર જગ્યાઓ માટે સૂચના બહાર પાડવા અને પસંદગી પ્રક્રિયા તાત્કાલિક શરૂ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. કોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે વિવિધ રાજ્યોમાં કાર્યરત એડ-હોક શિક્ષકોને તેમની લાયકાતના આધારે નિયમિત કરવા જોઈએ.
ન્યાયાધીશ સુધાંશુ ધુલિયા અને કે વિનોદ ચંદ્રનની બેન્ચ એક જાહેર હિતની અરજી (PIL) પર સુનાવણી કરી રહી હતી જેમાં ખાસ જરૂરિયાતો ધરાવતા વિદ્યાર્થીઓ માટે શિક્ષકોની અછત પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો હતો. સર્વોચ્ચ અદાલતે અવલોકન કર્યું કે રજનીશ કુમાર પાંડે વિરુદ્ધ ભારત સંઘ કેસમાં ઓક્ટોબર 2021ના ચુકાદા છતાં, મોટાભાગના રાજ્યોએ હજુ સુધી વિશેષ શિક્ષકોની નિમણૂક કરી નથી. ઘણા રાજ્યોએ હજુ સુધી જરૂરી શિક્ષકોની મંજૂર સંખ્યા પણ ઓળખી નથી.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે દરેક રાજ્યએ ત્રણ અઠવાડિયાની અંદર મંજૂર પદોની સૂચના જારી કરવી જોઈએ. આ પોસ્ટ્સ બે અગ્રણી અખબારોમાં અને શિક્ષણ વિભાગની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર પ્રકાશિત થવી જોઈએ. લાયક શિક્ષકોની નિમણૂક માટે પસંદગી અને નિમણૂક સમિતિની રચના કરવી જોઈએ.
શિક્ષકો 20 વર્ષથી કરાર પર છે
સુપ્રીમ કોર્ટે શોધી કાઢ્યું કે ઘણા રાજ્યોમાં, છેલ્લા 20 વર્ષથી કામચલાઉ શિક્ષકોને કરાર પર રાખવામાં આવ્યા છે. રાજ્યોને તાત્કાલિક ત્રણ સભ્યોની સ્ક્રીનીંગ સમિતિની રચના કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો જેમાં રાજ્ય વિકલાંગતા કમિશનર, રાજ્ય શિક્ષણ વિભાગના સચિવ અને ભારતીય પુનર્વસન પરિષદ (RCI) ના નામાંકિત નિષ્ણાતનો સમાવેશ થાય છે. આ સમિતિનું કાર્ય એ સુનિશ્ચિત કરવાનું રહેશે કે જે શિક્ષકો લાયકાત ધરાવે છે તેમને ખાસ શિક્ષકના પગાર ધોરણ પર નિયમિત કરવામાં આવે. જો કોઈ શિક્ષક વર્ષોથી કાર્યરત હોય, તો વય મર્યાદામાં છૂટછાટ આપવાનો પણ વિચાર કરવામાં આવશે.
બધી સૂચનાઓ ૧૨ અઠવાડિયામાં લાગુ કરવાની રહેશે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે, નિમણૂક પછી જ પગાર ધોરણ આપવામાં આવશે. જે રાજ્યોમાં પહેલાથી જ મંજૂર થયેલી જગ્યાઓ છે, ત્યાં પસંદગી પ્રક્રિયા તાત્કાલિક શરૂ થવી જોઈએ. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે તે આ મામલાની વધુ સુનાવણી 15 જુલાઈએ કરશે. સુપ્રીમ કોર્ટે ખાસ બાળકોની રાજ્યવાર વિગતો પણ રજૂ કરી. યુપીમાં આવા બાળકોની સંખ્યા ૩૦૧૭૧૮, પશ્ચિમ બંગાળમાં ૧૩૫૭૯૬ અને કેરળમાં ૧૨૦૭૬૪ છે. દિલ્હીમાં આવા ૩૨૩૯૮ બાળકો છે જે ખાસ બાળકો છે. સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણયથી સંકેત મળી રહ્યો છે કે ટૂંક સમયમાં શાળાઓમાં સરકારી શિક્ષકો માટે મોટી ભરતી થવા જઈ રહી છે .
ખાસ બાળકો માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું
આ નિર્ણય ખાસ જરૂરિયાતો ધરાવતા બાળકોને ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ પૂરું પાડવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. સુપ્રીમ કોર્ટે ખાસ શિક્ષકોની નિમણૂક વહેલી તકે થાય અને કામચલાઉ શિક્ષકોને વાજબી પગાર ધોરણ અને કાયમીતા મળે તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે કડક સમયમર્યાદા નક્કી કરી છે. આ નિર્ણયથી આવા બાળકોને મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવામાં મદદ મળશે.