Karnataka High Court:” કર્ણાટક હાઈકોર્ટે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (યુસીસી) ના અમલીકરણની ભારપૂર્વક હિમાયત કરી છે, જે તમામ સમુદાયોમાં સમાનતા અને લિંગ ન્યાય સુનિશ્ચિત કરશે. કોર્ટે કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોને એવા કાયદા બનાવવા વિનંતી કરી છે જે બંધારણની કલમ 44 ને પણ પૂર્ણ કરે.
બેંગલુરુ: કર્ણાટક હાઈકોર્ટે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) ના અમલીકરણની જોરદાર હિમાયત કરી છે. કોર્ટે રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકાર બંનેને બંધારણની કલમ 44 હેઠળ કાયદો ઘડવા વિનંતી કરી છે. કોર્ટનું કહેવું છે કે આવો કાયદો તમામ સમુદાયોમાં સમાનતા અને લિંગ ન્યાય સુનિશ્ચિત કરશે.
જસ્ટિસ હંચા ટી સંજીવકુમારે મિલકતના દાવાઓ સંબંધિત કેસની સુનાવણી કરતી વખતે આ વાત કહી. આ કેસ એક મુસ્લિમ મહિલાના મૃત્યુ પછી તેના મિલકતના વિભાજન સાથે સંબંધિત હતો.
ન્યાયાધીશે શું કહ્યું?
ન્યાયાધીશ સંજીવકુમારે કહ્યું કે યુસીસી પર કાયદો બનાવવાથી બંધારણની પ્રસ્તાવનામાં લખેલા લક્ષ્યો અને અપેક્ષાઓ પૂર્ણ થશે. આનાથી એક સાચા ધર્મનિરપેક્ષ લોકશાહી પ્રજાસત્તાકનું નિર્માણ થશે. કોર્ટે કહ્યું કે આવો કાયદો લિંગ ન્યાયને પ્રોત્સાહન આપશે. આનાથી બધા માટે સમાન અધિકારો અને તકો સુનિશ્ચિત થશે. ઉપરાંત, તે દરેક વ્યક્તિના ગૌરવનું રક્ષણ કરશે.
હિન્દુ કાયદા હેઠળ ભાઈઓ અને બહેનોને સમાન અધિકાર છે.
જસ્ટિસ સંજીવ કુમારે ગોવા અને ઉત્તરાખંડનું ઉદાહરણ આપ્યું. તેમણે કહ્યું કે આ રાજ્યોએ યુસીસી લાગુ કરવા તરફ પગલાં લીધાં છે. હાઈકોર્ટે હિન્દુ કાયદા હેઠળ ભાઈઓ અને બહેનો માટે સમાન અધિકારો વિશે પણ વાત કરી. ન્યાયાધીશે રજિસ્ટ્રાર જનરલને આદેશની નકલ કેન્દ્ર અને કર્ણાટક સરકારના મુખ્ય સચિવોને મોકલવાનો નિર્દેશ આપ્યો.
શહનાઝ બેગમ સાથે સંબંધિત કેસ
આ મામલો શહનાઝ બેગમની મિલકત સાથે સંબંધિત હતો. શહેનાઝના મૃત્યુ પછી, તેના પતિ, બે ભાઈઓ અને એક બહેન વચ્ચે મિલકતનો વિવાદ થયો. શહનાઝ એક સરકારી શાળામાં શિક્ષિકા હતી. તેમનું અવસાન 6 જાન્યુઆરી, 2014 ના રોજ થયું હતું. પુરાવાઓની તપાસ કર્યા પછી, કોર્ટે ચુકાદો આપ્યો કે શહેનાઝના 89 વર્ષીય પતિને તેની બધી મિલકતનો 75% હિસ્સો મળશે. તેના બે ભાઈઓને 10% હિસ્સો અને તેની બહેનને 5% હિસ્સો મળશે.
હિન્દુ અને મુસ્લિમ પર્સનલ લો વચ્ચેનો તફાવત સમજાવ્યો
હાઈકોર્ટના જસ્ટિસ સંજીવ કુમારે હિન્દુ અને મુસ્લિમ પર્સનલ લો વચ્ચેનો તફાવત સમજાવ્યો. તેમણે કહ્યું કે હિન્દુ કાયદા હેઠળ, દીકરીઓ અને દીકરાઓને વારસામાં સમાન અધિકાર છે. પત્નીઓને પણ પતિ સમાન ગણવામાં આવે છે. આ બંધારણના અનુચ્છેદ ૧૪ અનુસાર છે. પરંતુ, મુસ્લિમ કાયદામાં આવી સમાનતા નથી.
ન્યાયાધીશે કહ્યું કે આ કેસમાં ભાઈઓને મુસ્લિમ કાયદા હેઠળ “શરાર” ગણવામાં આવ્યા હતા. તેથી, તેમને મિલકતમાં હિસ્સો મળે છે. પરંતુ, બહેનને હિસ્સો ફક્ત ‘શેષ’ તરીકે મળે છે. એટલે કે, તેને તેના ભાઈઓ કરતાં નાનો હિસ્સો મળે છે. હિન્દુ કાયદામાં આ ભેદભાવ અસ્તિત્વમાં નથી. હિન્દુ કાયદામાં ભાઈઓ અને બહેનોને સમાન અધિકાર છે.
જો યુસીસી લાગુ થશે તો આપણને સમાન અધિકાર મળશે.
યુસીસી એટલે બધા નાગરિકો માટે સમાન કાયદો. ભલે તેમનો ધર્મ કે જાતિ કોઈ પણ હોય. હાલમાં, ભારતમાં વિવિધ ધર્મોના લોકો પોતાના અંગત કાયદાઓનું પાલન કરે છે. વ્યક્તિગત કાયદા લગ્ન, છૂટાછેડા, વારસો અને દત્તક લેવા જેવા મુદ્દાઓ સાથે વ્યવહાર કરે છે. યુસીસીના અમલીકરણ પછી, બધા માટે સમાન કાયદો હશે. આનાથી મહિલાઓને વધુ અધિકારો મળશે અને સમાજમાં સમાનતા આવશે.
બંધારણની કલમ 44 સરકારને UCC બનાવવાનો નિર્દેશ આપે છે. પરંતુ, તેનો હજુ સુધી અમલ થયો નથી. કેટલાક લોકો તેનો વિરોધ કરી રહ્યા છે. તેઓ કહે છે કે આ ધાર્મિક સ્વતંત્રતાનું ઉલ્લંઘન છે. પરંતુ, ઘણા લોકો તેનું સમર્થન કરી રહ્યા છે. તેમનું કહેવું છે કે દેશને એક કરવા અને દરેકને સમાન અધિકાર આપવા માટે આ જરૂરી છે.