હરિયાણા-મહારાષ્ટ્રમાં કોંગ્રેસને હરાવ્યા બાદ બીજેપીએ અન્ય એક મામલે પણ કોંગ્રેસને હરાવ્યું છે. ભાજપને ગયા વર્ષ કરતાં ત્રણ ગણું વધુ દાન મળ્યું છે. પાર્ટીને 2023-24માં 2,244 કરોડ રૂપિયા રાજકીય દાન તરીકે મળ્યા હતા. અહીં દાનનો અર્થ વ્યક્તિઓ, ટ્રસ્ટો અને કોર્પોરેટ ગૃહો પાસેથી રૂ. 20 હજારથી વધુની રસીદ છે. જો આ સમયગાળા દરમિયાન કોંગ્રેસની વાત કરીએ તો તેને 2023માં 288.9 કરોડ રૂપિયા મળશે. જોકે, 2022માં તેને 79.9 કરોડ રૂપિયા મળ્યા હતા. આ પરિપ્રેક્ષ્યમાં કોંગ્રેસને મળેલા દાનમાં વધારો થયો છે પરંતુ જો ભાજપ સાથે સરખામણી કરવામાં આવે તો તે ઘણું પાછળ છે.
આ વિગતો ચૂંટણી પંચની વેબસાઈટ પર જાહેર કરવામાં આવી છે. આમાં ખાસ વાત એ છે કે ભાજપને આ જ ચૂંટણી ટ્રસ્ટમાંથી ત્રીજા ભાગનું દાન મળ્યું છે અને કોંગ્રેસને તેમાંથી લગભગ અડધું દાન મળ્યું છે. ધ ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયામાં પ્રકાશિત અહેવાલ મુજબ, ભાજપને 2023-24 માટે પ્રુડન્ટ ઈલેક્ટોરલ ટ્રસ્ટ પાસેથી 723.6 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે, જે તેને મળેલી કુલ 2,244 કરોડ રૂપિયાની લગભગ ત્રીજા ભાગની રકમ છે. તેવી જ રીતે, કોંગ્રેસને દાન તરીકે મળેલા કુલ રૂ. 288.9 કરોડમાંથી, લગભગ અડધી રકમ એટલે કે રૂ. 156.4 કરોડ એકલા પ્રુડન્ટ ઇલેક્ટોરલ ટ્રસ્ટમાંથી મળ્યા હતા. ગયા વર્ષે પણ આ ટ્રસ્ટમાંથી ભાજપ અને કૉંગ્રેસના સંદર્ભમાં લગભગ આ જ પેટર્ન જોવા મળી હતી.
એકંદરે જો બંને પક્ષોની સરખામણી કરવામાં આવે તો ભાજપને મળેલા દાનમાં 212 ટકાનો વધારો થયો છે. જો કે, આ અનપેક્ષિત નથી કારણ કે તે સામાન્ય ચૂંટણીના એક વર્ષ પહેલા હતું. તેવી જ રીતે, જ્યારે 2019ની લોકસભાની ચૂંટણી હતી, તે પહેલા 2018-19માં પણ ભાજપને 742 કરોડ રૂપિયા અને કોંગ્રેસને 146.8 કરોડ રૂપિયા મળ્યા હતા.
બીજેપીને ફ્યુચર ગેમિંગ અને હોટેલ સર્વિસમાંથી 3 કરોડ રૂપિયાનું દાન પણ મળ્યું છે. આ કંપનીના વડા સેન્ટિયાગો માર્ટિન છે જેને લોટરી કિંગ કહેવામાં આવે છે. ઈલેક્ટોરલ બોન્ડના યુગ દરમિયાન, આ વસ્તુ દ્વારા દાન આપનારાઓમાં તેઓ મોખરે હતા. તેમણે સૌથી વધુ દાન તૃણમૂલ કોંગ્રેસને આપ્યું હતું. હાલમાં, તે મની લોન્ડરિંગ કેસમાં ઇડી અને આવકવેરા વિભાગના રડાર પર છે. આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં સુપ્રીમ કોર્ટે ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ સ્કીમને રદ્દ કરી દીધી હતી. તેથી, હવે દાન સીધા અથવા ચૂંટણી ટ્રસ્ટ માર્ગ દ્વારા આપી શકાય છે.
અન્ય પક્ષોને શું મળ્યું?
અન્ય રાષ્ટ્રીય પક્ષોમાં, આમ આદમી પાર્ટીને 2023-24માં 11.1 કરોડ રૂપિયા મળ્યા, CPI(M)ને 7.6 કરોડ મળ્યા. બીએસપી અને નવીન પટનાયકે તેમનું શૂન્ય દાન બતાવ્યું. ટીડીપીને દાન તરીકે 100 કરોડ રૂપિયા અને એસપીને 46.7 લાખ રૂપિયા મળ્યા