નવી દિલ્હી, 31 ડિસેમ્બર, ભારત નવા વર્ષમાં તેના બે ઉપગ્રહોના ‘ડોકિંગ’ પરીક્ષણમાં સફળતાની આશા રાખી રહ્યું છે. આ સાથે, દેશ યુએસ સ્પેસ એજન્સી નાસા સાથે સંકલનમાં સૌથી મોંઘા પૃથ્વી અવલોકન અવકાશયાન લોન્ચ કરવા માટે પણ આશાવાદી છે.
ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન (ISRO)નો પ્રથમ સેટેલાઇટ ડોકીંગ પ્રયોગ (SPADAX) 7 જાન્યુઆરીએ થવાનો છે, જેમાં ભારત આ જટિલ ટેક્નોલોજીમાં નિપુણતા ધરાવતા દેશોના પસંદગીના જૂથમાં જોડાય તેવી શક્યતા છે.
વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે અહીં પત્રકારોને જણાવ્યું હતું કે, “નાના ઉપગ્રહો સાથેનું આ પહેલું મિશન છે. અમે આને ભારે ઉપગ્રહો સાથે આગળ લઈ જઈશું અને આ ડોકિંગ ટેક્નોલોજી અમને ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશન અને ત્યારબાદના મિશનની સ્થાપનામાં મદદ કરશે.
સિંઘે કહ્યું, “ઇસરોનું સ્પેડેક્સ મિશન અવકાશ સંશોધનમાં નવા યુગની શરૂઆત કરે છે, જે ભારતની તકનીકી ક્ષમતા અને મહત્વાકાંક્ષાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. ‘ડોકિંગ’ ક્ષમતા ભવિષ્યના મિશનને અવકાશમાં પેલોડ્સના ટ્રાન્સફર દ્વારા અકલ્પનીય પરિણામો હાંસલ કરવામાં સક્ષમ બનાવશે, જે એક પ્રકારનો ચમત્કાર હશે અને વિકસિત ભારતનું પ્રમાણપત્ર હશે.”
તેમણે કહ્યું કે ISRO નવા વર્ષમાં માર્ચ સુધીમાં NASA-ISRO સિન્થેટિક અપર્ચર રડાર (NISAR) સેટેલાઇટ લોન્ચ કરી શકે છે, જે તેના પ્રકારનો સૌથી મોંઘો ઉપગ્રહ હોવાનું કહેવાય છે.
નવા વર્ષમાં શ્રીહરિકોટાથી 100મું પ્રક્ષેપણ જોવા મળશે જ્યારે જાન્યુઆરીમાં GSLV ભારતીય નક્ષત્ર (NAVIC) સેવાઓ સાથે નેવિગેશન માટે NVS-II સેટેલાઇટ લોન્ચ કરશે.
HAL-L&T ઉદ્યોગ સંઘ દ્વારા નિર્મિત ધ્રુવીય સેટેલાઇટ લોન્ચ વ્હીકલ (PSLV) નું પ્રથમ, પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં એક ઉચ્ચ થ્રસ્ટ ઇલેક્ટ્રિક પ્રોપલ્શન સિસ્ટમને સમાવિષ્ટ ટેક્નોલોજી ડેમોસ્ટ્રેશન સેટેલાઇટ લોન્ચ કરશે, ત્યારબાદ આંતરરાષ્ટ્રીય ગ્રાહક માટે LVM3નું વ્યાપારી મિશન. .
ગગનયાનનું પ્રથમ માનવરહિત મિશન પણ નવા વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં લોન્ચ થવાની ધારણા છે. વ્યોમિત્ર રોબોટને આ મિશનમાં સામેલ કરવામાં આવશે.
સિંહે કહ્યું, “આપણી માનવયુક્ત અવકાશ ઉડાન 2025 ના અંત અથવા 2026ની શરૂઆતમાં થશે.” તેમણે કહ્યું કે આ મિશન માનવરહિત મિશનની સફળતા પર નિર્ભર છે.
ISRO માર્ચ પહેલા ગગનયાન મિશન માટે ‘ક્રુ એસ્કેપ સિસ્ટમ’નું પરીક્ષણ કરવાની પણ યોજના ધરાવે છે.