નવી દિલ્હી, સોમવાર
Tulasi Gouda passes away : વૃક્ષમાતા તરીકે ઓળખાતી તુલસી ગૌડાનું 86 વર્ષની વયે અનકોલાના હોન્નલ્લી ગામમાં ઉંમરજનિત તકલીફો કારણે સોમવારના સાંજે અવસાન થયું. તુલસી ગૌડા તેમના બે બાળકો અને ચાર પૌત્રોની સાથે જીવતા હતા.
તુલસી ગૌડાએ દાયકાઓ સુધી પર્યાવરણ સંરક્ષણ માટે પોતાનું જીવન સમર્પિત કર્યું હતું. તેઓ દર વર્ષે લાખો વૃક્ષો વાવી અને સંભાળી તેમને હરિયાળી ફેલાવવાનું શ્રેય છે. તેઓએ 30,000 થી વધુ છોડ દર વર્ષે વાવ્યા હતા અને ઉજ્જડ જમીનને ફરીથી હરિયાળ બનાવી હતી. તેમના આ પ્રભાવશાળી પ્રયોગોને કારણે તેમને ભારતીય સરકાર દ્વારા પ્રતિષ્ઠિત પદ્મશ્રી એવોર્ડથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
પતિનું સ્વર્ગવાસ થયા પછી તુલસી ગૌડાએ બે બાળકોને એકલાં ઉછેર્યા અને રોજંદી મજૂરીથી પોતાની જીવન યાત્રા શરૂ કરી. તેમણે વન વિભાગમાં રોજંદી મજૂરી માટે જોડાયા, પરંતુ તેમનો પ્રકૃતિપ્રેમ તેમની નોકરીને જીવન મિશનમાં બદલાવી દીધું. તુલસી ગૌડાએ બીજ એકત્રિત કરી, છોડ ઉગાડ્યા અને મોટા પ્રમાણમાં વનો પુન: સ્થાપિત કર્યા.
હલક્કી આદિવાસી સમાજની સભ્ય તુલસી ગૌડાને વૃક્ષો અને તેમની સંભાળ અંગેનો અભૂતપૂર્વ જ્ઞાન હતું. તેમનો અનુભવ અને સમજણ પ્રોફેશનલ વૈજ્ઞાનિકોને પણ અદ્દભૂત લાગી હતી. તેમણે કેરી, વટ, ફણસ જેવા અનેક પર્યાવરણીય લાભદાયક વૃક્ષો વાવ્યા અને પર્યાવરણની સ્થિતિ સુધારવામાં યોગદાન આપ્યું.
તુલસી ગૌડાએ નિવૃત્તિ પછી પણ વૃક્ષો માટેની તેમની દત્તક આસ્થાને જીવનમૂલ્ય તરીકે જાળવી. તેઓ આજે પણ લોકોને પર્યાવરણ માટે કાર્યરત રહેવા પ્રેરણા આપી હતી.
તેમના યોગદાન માટે તેમને અનેક પુરસ્કારોથી નવાજવામાં આવ્યા હતા, જેમ કે ઇંદિરા પ્રિયદર્શીની વૃક્ષ મિત્ર એવોર્ડ, કર્ણાટક રાજ્યોત્સવ એવોર્ડ (1999), સ્મૃતિ કવિતા મેમોરિયલ એવોર્ડ અને અન્ય સામાજિક સેવા એવોર્ડ.
તુલસી ગૌડાએ આધુનિક પ્રથાઓથી થતા પર્યાવરણ હાનિ અંગે ચિંતાને વારંવાર વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે પર્યાવરણમિત્ર વૃક્ષોની ખેતીને પ્રોત્સાહન આપ્યું અને ટકાઉ જીવનશૈલી અપનાવવા માટે સમાજને પ્રેરણા આપી.
તુલસી ગૌડાનું જીવન અને યોગદાન તેમની વાવેલ વૃક્ષોમાં, અને પર્યાવરણ બચાવવા માટે પ્રેરિત થયેલા હજારો લોકોમાં સદાય જીવંત રહેશે.