ભારતના પડોશનો એક છેડો બળવાની આગથી સળગી રહ્યો છે. સ્થિતિ એવી છે કે અહીં એક નવું રાષ્ટ્ર ઉભરી શકે છે. વિદ્રોહી દળો મ્યાનમાર સરકાર પાસેથી એક પછી એક ભૌગોલિક વિસ્તાર છીનવી રહ્યાં છે. અહીં વિદ્રોહીઓની સ્થિતિ એવી છે કે ભારત અને ચીનને તેમના કરોડો ડોલરના રોકાણની સુરક્ષા માટે દરમિયાનગીરી કરવી પડી છે.
યુનાઇટેડ લીગ ઓફ અરાકાન (યુએલએ) અને તેની સૈન્ય શાખા, અરાકાન આર્મી, ત્રણ મહિના પહેલા સુધી અશક્ય લાગતું લક્ષ્ય હાંસલ કરવાની ખૂબ નજીક છે. આ સ્વતંત્રતા પ્રાપ્ત કરવાના લક્ષ્યો છે. સ્વતંત્ર અલગ દેશ બનાવવા માટે છે. અરાકાન આર્મીએ મ્યાનમાર યુનિયનના રખાઈન (અગાઉ અરાકાન) રાજ્યના 18માંથી 15 નગરો પહેલેથી જ કબજે કરી લીધા છે.
જો કે, ત્રણ મહત્વપૂર્ણ સ્થાનો હજુ પણ મ્યાનમાર (બર્મા)ની લશ્કરી સત્તાના હાથમાં છે. આ સ્થાનો બંગાળની ખાડીમાં સ્થિત સિત્તેવ બંદર છે. કલાધન મલ્ટીમોડલ પ્રોજેક્ટ હેઠળ ભારત દ્વારા આ બંદરને ધિરાણ આપવામાં આવ્યું છે. બીજા સ્થાને ચીનની મદદથી બનેલ ક્યાયુકફૂ પોર્ટ અને ત્રીજા સ્થાને મુઆનાંગ શહેર છે.
વર્ષ 2024 ના છેલ્લા દિવસે, અરાકાન આર્મીએ ગ્વા શહેર પર કબજો કર્યો. ગયા અઠવાડિયે, બળવાખોર અરાકાન આર્મીએ શહેર પર કબજો કર્યો હતો. શહેરનું વ્યૂહાત્મક મહત્વ એ હકીકત પરથી જાણી શકાય છે કે એન પશ્ચિમી સૈન્યના પ્રાદેશિક કમાન્ડનું મુખ્ય મથક છે.
થોડા દિવસો પહેલા અરાકાન આર્મીએ સેનાના હાથમાંથી મોંગડો શહેર છીનવી લીધું હતું અને આ સાથે જ અરાકાન સેનાએ બાંગ્લાદેશ સાથેની સરહદ પર સંપૂર્ણ કબજો કરી લીધો છે. જો આ બળવાખોર જૂથો સમગ્ર રખાઈન પ્રાંતને કબજે કરવામાં અને સ્વતંત્રતાની ઘોષણા કરવામાં સફળ થાય છે, તો તે 1971 માં બાંગ્લાદેશના જન્મ પછી એશિયામાં પ્રથમ સફળ અલગતાવાદી લશ્કરી કાર્યવાહી હશે. પરિણામે, ભારતના પડોશમાં એક નવા દેશનો જન્મ થઈ શકે છે.
રખાઈન પ્રાંતના મોટાભાગના અને ચીન રાજ્યના વ્યૂહાત્મક શહેર પલેટવા પર નિયંત્રણ સ્થાપિત કર્યા પછી, યુનાઈટેડ લીગ ઓફ અરાકાન-અરકાન આર્મી લશ્કરી જંટા સાથે વાતચીત કરવા સંમત થઈ છે. બંને પક્ષોએ ચીનની દલાલીવાળા હાઈગેંગ કરારનો આશરો લીધો છે. જાન્યુઆરી 2024 માં ચીનની આગેવાની હેઠળના કરારમાં જણાવાયું છે કે, “અમે હંમેશા લશ્કરી ઉકેલોને બદલે રાજકીય સંવાદ દ્વારા વર્તમાન આંતરિક મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે તૈયાર છીએ.”
યુનાઈટેડ લીગ ઓફ અરાકાને એક નિવેદનમાં ‘વિદેશી દેશો’ને વિશ્વાસમાં લેવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. યુનાઈટેડ લીગ ઓફ અરાકાનનું નિવેદન પણ ચાઈનીઝ ભાષામાં જારી કરવામાં આવ્યું હતું. ULAએ કહ્યું છે કે તે રખાઈન રાજ્યમાં એટલે કે ભારત અને ચીનમાં વિદેશી રોકાણનું રક્ષણ કરશે.